در حقیقت XSLT، یک زبان برنامه نویسی به شیوه آبشاری است که با بهره گیری از آن امکان ساخت اسناد XML به وجود میآید. XSLT مخفف eXtensible Stylesheet Language Transformations است که امروزه یکی از پیشرفتهترین و کاربردیترین ابزارهای طراحی سایت به شمار میرود. زبان XSLT در طراحی سایت، در نقش مبدلی است که XML را به XSLT تبدیل میکند. در صورتی که مایل باشید میتوانید به سایت w3c.org مراجعه کرده و با ویرایشگر آنلاین XSLT نحوه کار با XSLT و چگونگی استفاده از XSLT در طراحی سایت را فرا گیرید. البته سایتهای فارسی هم در این مورد مطالبی ارائه کردهاند اما بهترین روش یادگیری بازدید سایت های مختلف در کنسرسیوم اینترنت میباشد.
کنسرسیوم شبکه جهانی وب تمایل دارد زبان برنامه نویسیای ارائه نماید که بر پایه اساس Stylesheet باشد. در این راستا به اولین زبانی که دست یافتند XSL و پس از آن XSLT بود. بعد از اینها نیز زبانهای Xpath و XSL-FO به تکامل یافتند.
برای فهم بهتر این موضوع CSS را در نظر بگیرید. نقش CSS در طراحی وب سایت بدین صورت است که از تگهای از پیش تعریف شده HTML استفاده کرده تا در رنگها، فونتها و هر آنچه در حیطه استایل دهی سایت است تغییراتی ایجاد نماید و استایل تازهای به صفحه HTML بخشد. در حقیقت CSS یک Stylesheet برای HTML است. استفاده از تگهای HTML درک محتوا را برای مرورگر راحت کرده و به راحتی نمایش داده میشود.
اما استفاده از XSLT در طراحی سایت کمی اوضاع را متفاوت میکند. همان گونه که گفته شد XSLT یک شیوه آبشاری و یا همان stylesheet برای XML به حساب میآید. در این موارد، مرورگر برای شناسایی تگها کمی با مشکل مواجه میشود و ممکن است نتواند خروجی مناسبی را ارائه کرده و به نمایش در آورد. دلیل آن هم این است که تگ در زبان HTML یک تعریف از جدول باشد اما در XSLT در طراحی سایت ممکن است یک تگ به جدولی در HTML و یا چیز دیگری اشاره داشته باشد!
هدف از استفاده از XSLT در طراحی سایت تبدیل سندهای XML به XHTML است. البته لازم به ذکر است که XSLT در طراحی سایت در مواردی اقدام به تبدیل XML به سندهای دیگر XML میکند. در واقع روال واقعی XSLT تبدیل انواع سندهای XML به نوع دیگری از XML است که این کار را از طریق ویرایشگرها و با کم و زیاد کردن بعضی از ویژگیها انجام میدهد.
بسیاری از عملکردهای تنظیم مجدد مانند نحوه نمایش عناصر در وب سایت، مرتب کردن عناصر و برخی تصمیم گیریها نیز میتواند با استفاده از زبان برنامه نویسی XSLT در طراحی سایت صورت پذیرد.